Cysta na oku inaczej torbiel, to stosunkowo powszechny problem zdrowotny, który może wystąpić na różnych częściach oka, w tym na powiece, spojówce, a także w obrębie gruczołów łzowych. Choć często nie stanowi zagrożenia dla zdrowia, może powodować dyskomfort, ból czy problemy ze wzrokiem. Cysty mogą mieć różne przyczyny, takie jak zatykanie gruczołów, infekcje czy choroby skóry i zazwyczaj są diagnozowane na podstawie objawów oraz badania lekarskiego.

Czym jest cysta/ torbiel na oku?

Cysty to nowotwory łagodne, które przybierają formę małych guzków i zazwyczaj występują na spojówce lub na powiece oka. Mają torbę, która zazwyczaj jest napełniona przezroczystym płynem. Z biegiem czasu, gdy staje się go coraz więcej, takie torbiele mogą rosnąć. Zazwyczaj są one usuwane chirurgicznie – również z uwagi na aspekty estetyczne. Czasami torbiele utrudniają codzienne życie – na przykład, gdy częściowo zasłaniają nasze pole widzenia.

Cysta na oku - objawy:

Cysta w obrębie oka zazwyczaj prezentuje się jako mały wyczuwalny guzek na powiece lub spojówce, który potrafi być twardy lub elastyczny w dotyku. Zazwyczaj nie wywołuje intensywnego bólu, lecz może powodować odczucie dyskomfortu lub pieczenia w rejonie oka. W przypadku dużych cyst może pojawić się obrzęk powieki lub wrażenie pełności w oku. Cysty mogą także wywoływać zaczerwienienie, zwłaszcza gdy następuje stan zapalny. W nieczęstych sytuacjach torbiele mogą oddziaływać na pole widzenia, jeżeli znajdują się w rejonie spojówki lub w obrębie oka.

Cysta na oku - czego mogą być objawem

Cysty na oku mogą wskazywać na różne choroby i problemy zdrowotne. Mogą sugerować:

• Zatykanie gruczołów łzowych lub gruczołów powiekowych – zazwyczaj skutkuje tworzeniem się torbieli, jak np. chalazion (torbiel gruczołu Meiboma).

• Zakażenia bakteryjne lub wirusowe– mogą prowadzić do zapalenia gruczołów łzowych lub innych elementów oka, co sprzyja powstawaniu cyst.

• Choroby skóry- takie dolegliwości jak trądzik różowaty, jęczmień czy nawracający jęczmień mogą powodować powstawanie cyst na powiece.

• Urazy lub ciała obce – mikrourazy w rejonie oka mogą skutkować tworzeniem się torbieli jako reakcja na uszkodzenia tkanek.

• Choroby przewlekłe– w niektórych sytuacjach cysty mogą być powiązane z przewlekłymi dolegliwościami oczu lub chorobami ogólnoustrojowymi, takimi jak schorzenia autoimmunologiczne.

Kiedy należy udać się do lekarza?

Konsultacja z lekarzem w przypadku cyst na oku powinna nastąpić w

następujących sytuacjach:

• Wzrost rozmiaru cysty – jeśli cysta zaczyna się powiększać, może to sugerować stan zapalny lub infekcję, które wymagają interwencji medycznej.

• Ból lub dyskomfort – jeśli cysta powoduje ból, pieczenie, uczucie ciała obcego w oku, należy skonsultować się z lekarzem, ponieważ może to wskazywać na infekcję lub inne problemy.

• Zmiany w widzeniu – jeśli cysta znajduje się w pobliżu oka i zaczyna zasłaniać pole widzenia lub wpływać na jakość wzroku, konieczna jest wizyta u specjalisty.

• Długotrwałe utrzymywanie się cysty – jeśli cysta nie znika po kilku tygodniach lub pojawia się ponownie po jej usunięciu, warto udać się do lekarza w celu dalszej diagnozy.

• Podejrzenie poważniejszego problemu – w przypadku podejrzenia, że cysta może być wynikiem poważniejszego schorzenia, jak np. infekcja bakteryjna, wirusowa, lub nowotworowa, konieczna jest natychmiastowa konsultacja z lekarzem.

W każdej z tych sytuacji, wizyta u okulisty lub dermatologa jest ważna, aby wykluczyć poważniejsze problemy zdrowotne i ustalić odpowiednie leczenie.

Leczenie cyst:

Leczenie cyst na oku zależy od ich rodzaju, rozmiaru oraz objawów. Oto kilka metod, które mogą być stosowane:

• Ciepłe okłady – w przypadku małych cyst, takich jak chalazion, pomocne mogą być ciepłe okłady na obszarze powieki. Takie działanie pomaga w rozpuszczeniu zgromadzonego płynu i może przyspieszyć wchłanianie cysty.

• Masaż powieki – delikatny masaż powieki po zastosowaniu ciepłego okładu może pomóc w udrożnieniu gruczołów i zmniejszeniu cysty.

• Leki przeciwzapalne – jeśli cysta jest związana z stanem zapalnym, lekarz może przepisać leki przeciwzapalne lub antybiotyki w przypadku infekcji bakteryjnej.

• Chirurgiczne usunięcie – w przypadkach, gdy cysta jest duża, nie ustępuje po leczeniu zachowawczym lub powoduje problemy, takie jak zaburzenia widzenia, może być konieczne jej usunięcie chirurgiczne. Jest to szybka i skuteczna metoda, wykonywana zwykle w znieczuleniu miejscowym.

• Iniekcje sterydowe – w niektórych przypadkach lekarz może zalecić wstrzyknięcie kortykosteroidów, które pomogą w zmniejszeniu stanu zapalnego i rozmiaru cysty.

W przypadku cyst na oku zawsze warto skonsultować się z lekarzem, który dobierze odpowiednią metodę leczenia w zależności od rodzaju torbieli i jej objawów.

Usuwanie cyst - metoda zabiegowa:

Zabieg usuwania cysty na oku odbywa się w znieczuleniu miejscowym, dzięki czemu pacjent nie odczuwa bólu. Lekarz wykonuje niewielkie nacięcie w miejscu cysty, najczęściej na powiece lub spojówce, aby uzyskać dostęp do jej zawartości. Następnie usuwa płyn i torebkę cysty, dbając o to, by usunąć całą zmianę, co zapobiega nawrotom. Po zabiegu rana jest zaszywana lub pozostawiana otwarta, w zależności od przypadku, a proces gojenia trwa zwykle kilka dni. Pacjent może wrócić do codziennych czynności, zachowując ostrożność, by nie podrażnić oka i przestrzegać zaleceń lekarskich.

Czy cysty na oku mogą zniknąć samoistnie?

Tak, niektóre cysty na oku mogą zniknąć samoistnie, szczególnie te mniejsze, które nie powodują poważnych objawów. Na przykład, w przypadku chalazionu (torbieli gruczołu Meiboma), która jest wynikiem zablokowania gruczołu na powiece, cysta może się wchłonąć po kilku tygodniach, szczególnie jeśli stosuje się ciepłe okłady lub delikatny masaż powieki. Jednak większe cysty lub te, które powodują ból, zaczerwienienie czy wpływają na widzenie, zazwyczaj nie znikają same i mogą wymagać leczenia lub interwencji chirurgicznej. Warto skonsultować się z lekarzem, aby ocenić, czy cysta wymaga leczenia, czy może rzeczywiście zniknie samoistnie.