Zakrzep żyły środkowej siatkówki (CRVO)

Zakrzep żyły środkowej siatkówki, w skrócie CRVO (central retinal vein occlusion), to poważne schorzenie naczyniowe oka, w którym główna żyła odprowadzająca krew z siatkówki zostaje zablokowana przez skrzeplinę.

Siatkówka to cienka, wrażliwa na światło tkanka wyściełająca tylną część gałki ocznej. Jej prawidłowe funkcjonowanie zależy od nieprzerwanego dopływu krwi przez tętnice i odpływu przez żyły.Jeśli odpływ krwi zostanie zablokowany, dochodzi do:

• zastoju krwi

• wzrostu ciśnienia w naczyniach

• przeciekania płynu i krwi do siatkówki

• obrzęku i uszkodzenia komórek odpowiedzialnych za widzenie

  
  

Pod względem częstości występowania CRVO jest drugą (po retinopatii cukrzycowej) najczęstszą chorobą naczyń siatkówki. Występuje głównie u osób po 60. roku życia, ale może dotyczyć również młodszych pacjentów z chorobami predysponującymi do powstawania zakrzepów.

Dlaczego dochodzi do zakrzepu w oku? – mechanizm choroby

Żyła środkowa siatkówki i tętnica środkowa siatkówki biegną bardzo blisko siebie w wąskim kanale nerwu wzrokowego.Zmiany miażdżycowe w tętnicy (sztywnienie i pogrubienie jej ściany) mogą uciskać żyłę, zwężając jej światło. W takim miejscu przepływ krwi jest wolniejszy, co sprzyja powstawaniu skrzepliny.

Efekt jest podobny do zatoru w rurze kanalizacyjnej – krew nie może swobodnie odpływać, co powoduje „cofanie się” płynów i uszkodzenie struktur za miejscem blokady.

Rodzaje CRVO

Okuliści wyróżniają dwa główne typy tego schorzenia:

1. CRVO niedokrwienne – poważniejsza forma, w której znaczna część siatkówki nie otrzymuje odpowiedniej ilości krwi. Ryzyko powikłań, w tym trwałej utraty widzenia, jest tu bardzo wysokie.

   
   

2. CRVO nieniedokrwienne – łagodniejszy przebieg, z mniejszym obszarem niedokrwienia. Szanse na częściowe odzyskanie wzroku są większe, ale nadal wymagana jest ścisła kontrola.

Kto jest w grupie ryzyka?

Zakrzep żyły środkowej siatkówki ma wiele czynników ryzyka, z których część można kontrolować.

Najczęstsze czynniki sprzyjające CRVO:

• nadciśnienie tętnicze – uszkadza ściany naczyń krwionośnych

• miażdżyca – zwężenie i usztywnienie tętnic

• choroba niedokrwienna serca

• hiperlipidemia – wysoki poziom cholesterolu i trójglicerydów

• cukrzyca – powoduje mikrouszkodzenia naczyń

• jaskra – zwiększone ciśnienie w oku może utrudniać odpływ krwi

• otyłość – wiąże się z zaburzeniami krzepnięcia

• palenie tytoniu – przyspiesza miażdżycę

• urazy gałki ocznej

• zaburzenia krzepnięcia krwi (np. trombofilie)

Objawy zakrzepu żyły środkowej siatkówki

CRVO zwykle rozwija się bez bólu, co bywa zdradliwe. Pacjenci często zauważają:

• nagłe lub stopniowe pogorszenie widzenia (w ciągu godzin, dni lub tygodni)

• męty – ciemne plamki, pajęczynki lub „pływające” cienie w polu widzenia

• światłowstręt – nadwrażliwość na światło

• metamorfopsje – zniekształcone postrzeganie kształtów

• w rzadkich przypadkach – utrata widzenia centralnego w ciągu krótkiego czasu

Ważne: każdy nagły spadek ostrości wzroku wymaga pilnej konsultacji okulistycznej – czas jest kluczowy.

Jak diagnozuje się CRVO?

W Optima Medical Group stosujemy pełną diagnostykę okulistyczną:

• badanie dna oka – ujawnia krwotoki i obrzęk siatkówki

• OCT (optyczna koherentna tomografia) – ocena obrzęku plamki i warstw siatkówki

• angiografia fluoresceinowa – analiza przepływu krwi i stopnia niedokrwienia

• pachymetria i pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego – ocena ryzyka jaskry

• badania laboratoryjne – w kierunku cukrzycy, zaburzeń lipidowych i krzepnięcia

Leczenie zakrzepu żyły środkowej siatkówki

Leczenie CRVO ma dwa główne cele:

1. Poprawa lub stabilizacja widzenia

2. Zapobieganie powikłaniom

Metody leczenia stosowane w Optima Medical Group:

• iniekcje doszklistkowe leków anty-VEGF – redukują obrzęk plamki, poprawiają ostrość wzroku

• zabiegi laserowe (fotokoagulacja) – w przypadku niedokrwienia, aby zapobiec powstawaniu nowych, patologicznych naczyń

• leczenie sterydami – zmniejszają obrzęk i stan zapalny

• kontrola chorób ogólnych – nadciśnienia, cukrzycy, zaburzeń lipidowych

• rehabilitacja wzrokowa – w przypadkach trwałego uszkodzenia siatkówki

Możliwe powikłania nieleczonego CRVO

• jaskra neowaskularna – wzrost ciśnienia w oku przez patologiczne naczynia

• trwała utrata ostrości widzenia

• krwotoki do ciała szklistego

• rozległe blizny w siatkówce

Profilaktyka – jak zmniejszyć ryzyko?

• kontrola ciśnienia tętniczego i poziomu cholesterolu

• utrzymanie prawidłowego poziomu cukru

• regularne badania okulistyczne po 50. roku życia

• rzucenie palenia

• zdrowa dieta bogata w warzywa, owoce i kwasy omega-3

• umiarkowana, regularna aktywność fizyczna

Jak umówić się na konsultację okulistyczną (badanie okulistyczne) w Optima Medical w Krakowie ?

Rejestracja telefoniczna : +48 537800807

Rejestracja on-line

Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

1. Czy CRVO można całkowicie wyleczyć?

Nie zawsze. Leczenie może poprawić widzenie i zapobiec dalszym uszkodzeniom, ale w części przypadków zmiany w siatkówce są trwałe.

2. Ile trwa leczenie CRVO?

Zależnie od stopnia uszkodzenia – od kilku miesięcy do leczenia przewlekłego z regularnymi zastrzykami.

3. Czy zakrzep może powtórzyć się w tym samym oku?

Tak, szczególnie jeśli czynniki ryzyka nie są kontrolowane.

4. Czy CRVO boli?

Zazwyczaj nie, co może opóźniać rozpoznanie.

5. Czy mogę prowadzić samochód po CRVO?

Jeśli widzenie w oku dominującym jest wystarczające i spełnia normy prawne – tak. Decyzję podejmuje okulista.