Jaskra

Jaskra to choroba oczu, która prowadzi do progresywnego, nieodwracalnego uszkodzenia nerwu wzrokowego (przewodów, które łączą oko z mózgiem) i komórek zwojowych siatkówki. Najczęściej występującym typem jest jaskra pierwotna otwartego kąta. Drugim popularnym typem jaskra zamkniętego kąta. Jaskra powoduje pogorszenie widzenia w postaci charakterystycznych ubytków i zawężenia pola widzenia. W najcięższej postaci może również spowodować utratę wzroku.

Przyczyny

Głównym czynnikiem, który przyczynia się do uszkodzenia nerwu wzrokowego jest zbyt duże ciśnienie wewnątrz gałki ocznej. Rozróżnia się natomiast odmienne genezy jej powstawania.

Do czynników ryzyka należą:

• wiek powyżej 40. roku życia,

• występowanie jaskry w rodzinie, szczególnie u rodziców lub rodzeństwa,

• nadciśnienie tętnicze lub inne choroby kardiologiczne,

• choroby gałki ocznej (w tym retinopatia cukrzycowa),

• migrena, bóle głowy,

• znaczny stopień wady wzroku (krótkowzroczność, dalekowzroczność),

• długotrwałe stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych,

Początkowo objawy choroby są niewidoczne; jaskra (szczególnie otwartego kąta) rozwija się bezboleśnie a widzenie centralne cały czas jest utrzymywane w dobrej kondycji. Uszkodzeniu i stopniowemu pogorszeniu ulega widzenie obwodowe.

Leczenie

Wczesne rozpoznanie jaskry i jej skuteczne leczenie może zapobiec nieodwracalnemu uszkodzeniu roku. Leczy się ją kilkoma sposobami, które zależą od nasilenia i typu jaskry. Podczas leczenia jaskry ważne jest regularne przyjmowanie kropli do oczu, badanie ciśnienia i wizyty kontrolne u lekarza. Standardowym postępowaniem jest obniżanie ciśnienia wewnątrzgałkowego (lekami, laserowo lub chirurgicznie), co jest efektywnym sposobem na zatrzymanie postępujących zmian jaskrowych. Nie jest możliwe natomiast całkowite wyleczenie jaskry pierwotnej otwartego kąta. Jest to schorzenie samoistne, którego przyczyna leży na podłożu genetycznym. Leczenie w przypadku tej choroby polega głównie na hamowaniu postępu jaskry, aby wzrok pacjenta mógł pozostać w miarę sprawny do końca życia.

Jaskra pierwotna zamkniętego kąta, ze względu na jej mechaniczny charakter - dotyczy struktury anatomicznej oka - jest możliwa do wyleczenia laserowo lub chirurgicznie.

Szacuje się, że na jaskrę choruje 70 milionów osób na całym świecie. W Polsce chorych jest około 200 tysięcy osób, a zagrożonych rozwojem jaskry jest kolejne 600 tysięcy. To druga najczęstsza przyczyna utraty wzroku na świecie. Częściej narażone są na nią kobiety .

Należy pamiętać, że jaskra to choroba występująca rodzinnie, dlatego niezbędne są regularne badania profilaktyczne w przypadku pacjentów w grupie ryzyka.