Męty ciała szklistego – czym są, kiedy się pojawiają i jak je leczyć?

Męty ciała szklistego, nazywane potocznie „muszkami” lub „pływającymi plamkami”, to częsta dolegliwość okulistyczna. Choć w większości przypadków są zjawiskiem niegroźnym, mogą być uciążliwe w codziennym funkcjonowaniu, a czasem stanowić objaw poważniejszych chorób oczu.

Co to są męty ciała szklistego?

Męty to widoczne w polu widzenia ciemne kropki, nitki, pasma lub cienie, które poruszają się wraz z ruchem gałki ocznej. Najczęściej są najlepiej widoczne na jasnym tle (np. biała ściana, niebo, ekran komputera).

Powstają w wyniku zmian strukturalnych w ciele szklistym oka – przezroczystej, galaretowatej substancji wypełniającej wnętrze gałki ocznej. W wyniku starzenia się organizmu lub chorób, ciało szkliste może ulegać upłynnieniu i rozdzieleniu na frakcje, tworząc zagęszczenia rzucające cień na siatkówkę – i właśnie ten cień widzimy jako męt.

Jakie są objawy mętów?

• ciemne kropki, „muszki”, pajęczyny lub pasma w polu widzenia,

• zmienność położenia mętów przy ruchach gałek ocznych („uciekają” z pola widzenia),

• odczuwalne szczególnie przy patrzeniu na jasne tło,

• wrażenie „przeszkody” lub cienia w centralnym polu widzenia,

• w niektórych przypadkach – towarzyszące błyski światła.

Przyczyny powstawania mętów

Najczęstszą przyczyną pojawienia się mętów jest fizjologiczne starzenie się oka – zmiany te pojawiają się u większości osób po 40.–50. roku życia.

Inne możliwe przyczyny to:

• zwyrodnienie ciała szklistego,

• odłączenie tylne ciała szklistego (PVD) – częste po 50. roku życia,

• urazy oka,

• krwotok do ciała szklistego – np. w przebiegu:

  • retinopatii cukrzycowej,

  • retinopatii nadciśnieniowej,

  • AMD (zwyrodnienie plamki żółtej),

  • zapaleń wnętrza gałki ocznej (np. zapalenie błony naczyniowej),

• wcześniejsze operacje okulistyczne (np. zaćmy, witrektomia).

Kiedy męty są niepokojące?

Choć w większości przypadków męty są nieszkodliwe, należy pilnie zgłosić się do okulisty, jeśli:

• pojawiły się nagłe męty i błyski światła,

• męty wystąpiły po urazie oka lub głowy,

• obserwujesz „czarną zasłonę” w polu widzenia,

• występuje nagłe pogorszenie wzroku,

• masz już zdiagnozowaną cukrzycę, wysokie ciśnienie tętnicze lub choroby siatkówki.

Te objawy mogą świadczyć o pęknięciu siatkówki lub jej odwarstwieniu, co wymaga pilnej interwencji chirurgicznej.

Diagnostyka mętów – jak wygląda badanie?

W Optima Medical Group w Krakowie oferujemy pełną diagnostykę:

• badanie w lampie szczelinowej,

• OCT (optyczna koherentna tomografia) tylnego odcinka oka,

• USG oka – gdy ciało szkliste jest mętne i nie pozwala na ocenę siatkówki,

• badanie dna oka z rozszerzeniem źrenic (oftalmoskopia pośrednia).

Czy męty ciała szklistego trzeba leczyć?

W wielu przypadkach nie ma konieczności leczenia – pacjent z czasem przyzwyczaja się do obecności mętów, które mogą nawet przemieszczać się poza pole widzenia.

Jednak gdy męty:

• są bardzo liczne,

• ograniczają codzienne funkcjonowanie,

• towarzyszą im inne niepokojące objawy,

warto rozważyć leczenie.

Jak leczy się męty ciała szklistego?

1.  Leczenie zachowawcze:

• najczęściej obserwacja i regularne kontrole okulistyczne,

• preparaty w postaci kropli z jodkiem potasu, substancjami antyoksydacyjnymi lub wzmacniającymi naczynia (np. diosmina, rutyna),

• modyfikacja stylu życia – unikanie przemęczenia oczu, ekspozycji na jaskrawe światło.

2.  Witreoliza laserowa (laser YAG)

Nieinwazyjny zabieg ambulatoryjny. Polega na:

• skierowaniu impulsu lasera do wnętrza ciała szklistego,

• rozdrobnieniu lub zredukowaniu widocznych mętów.

Zalety:

• krótki czas zabiegu,

• szybki powrót do codziennych aktywności.

  
  

Wady:

• nie każdy pacjent kwalifikuje się do zabiegu,

• możliwe powikłania: uszkodzenie siatkówki, wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego.

3. Witrektomia (PPV – Pars Plana Vitrectomy)

Zabieg chirurgiczny polegający na całkowitym usunięciu ciała szklistego wraz z mętami. Stosowany wyłącznie w ciężkich przypadkach, np. przy jednoczesnych patologiach siatkówki lub bardzo nasilonych mętach.

Możliwe powikłania:

• zaćma,

• jaskra,

• infekcja,

• odwarstwienie siatkówki.

Czy można zapobiec mętom?

Nie zawsze, ale można zminimalizować ryzyko:

• regularne badania okulistyczne po 40. roku życia,

• kontrola cukrzycy i nadciśnienia,

• ochrona oczu przed urazami,

• zdrowa dieta (bogata w antyoksydanty: luteina, witamina C, cynk).

Podsumowanie

Męty ciała szklistego to częsty i zazwyczaj niegroźny objaw związany z wiekiem. Jednak nagłe ich pojawienie się, szczególnie z błyskami lub pogorszeniem widzenia, wymaga pilnej konsultacji okulistycznej.

W Optima Medical Group zapewniamy nowoczesną diagnostykę, ocenę ryzyka i dobór indywidualnego planu leczenia.

Jak umówić się na konsultację okulistyczną (badanie okulistyczne) w Optima Medical w Krakowie ?

Rejestracja telefoniczna : +48 537800807

Rejestracja on-line

Najczęściej zadawane pytania – Męty ciała szklistego (FAQ)

Czy męty ciała szklistego są groźne?

Zazwyczaj nie. U większości osób są zjawiskiem fizjologicznym. Jednak nagłe ich pojawienie się lub szybkie nasilenie może wskazywać na groźniejsze schorzenia siatkówki.

Czy męty same znikają?

Nie zawsze. Często pacjent się do nich przyzwyczaja, a one przesuwają się poza pole centralne. U niektórych osób utrzymują się na stałe.

Czy można leczyć męty kroplami?

Krople mogą wspomagać funkcję naczyń krwionośnych i procesy regeneracyjne, ale nie usuwają mętów. W przypadku znacznych dolegliwości rozważa się zabiegi.

Czy męty mogą prowadzić do ślepoty?

Same w sobie – nie. Ale mogą być objawem chorób, które zagrażają wzrokowi, jak np. odwarstwienie siatkówki czy wylew do ciała szklistego.

Czy warto zdecydować się na witrektomię?

Tylko w wyjątkowych przypadkach. To skuteczna, ale inwazyjna metoda z możliwymi powikłaniami. Decyzję podejmuje okulista po dokładnej ocenie.

Zadbaj o zdrowie swoich oczu – dowiedz się więcej na naszym blogu.